Programmabegroting 2024

Leiden is een fijne stad om in te wonen, te werken en te leven. Dat willen we graag zo houden. We moeten de stad aanpassen, door te werken aan het toekomstbestendig maken van de stad. Onder andere voor klimaatverandering, maar ook om de biodiversiteit in de stad te versterken. Het gaat dan om het voorkomen van wateroverlast, hittestress en het omgaan met droogte. De maatregelen die we de komende jaren hiervoor gaan nemen staan beschreven in het Uitvoeringsprogramma 2023-2026 "Samen maken we Leiden groener, gezonder en klaar voor de toekomst", dat in 2023 door het college is vastgesteld. De gemeenteraad heeft uitgesproken dat er sprake is van een noodtoestand voor het klimaat en de natuur. Bij alle maatregelen die we nemen zullen we richting burgers en bedrijven benadrukken hoe urgent de situatie is wat betreft klimaat en natuur en dat nu handelen noodzakelijk is om de stad nu en in de toekomst leefbaar te houden.

Een groene, toekomstbestendige stad is ook een gezonde stad met een goede luchtkwaliteit. De leefkwaliteit de stad is te verbeteren door het gezond inrichten van de leefomgeving door het toevoegen van groen. Meer groen draagt bij aan een betere mentale en fysieke gezondheid. Ook programma 4 met onder meer de agenda autoluwe binnenstad draagt bij aan het verbeteren van de leefomgeving van de stad. Door inzet op overgang naar fiets, voetganger en openbaar vervoer ontstaat ruimte voor vergroenen.

Het aanpassen van de stad vraagt een lange adem. We combineren op een slimme manier projecten en werkzaamheden in de openbare ruimte en doen dit samen met inwoners uit de wijken. Een bekend voorbeeld hiervan zijn de duurzame wijkvernieuwingen: tegelijkertijd met het vervangen van het riool, richten we de openbare ruimte klimaatadaptief in en nemen we maatregelen om de biodiversiteit te versterken. We vragen ook andere partijen om mee te doen, de helft van de stad is namelijk particulier eigendom. Aan inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties vragen we daarom met ons samen te werken aan een duurzame stad die ook voor de toekomstige generaties leefbaar blijft. Iedereen kan daarin kleine of grote stappen zetten; van de aanleg van een geveltuin tot het bouwen van natuurinclusieve en klimaatadaptieve gebouwen door ontwikkelaars. De gemeente ondersteunt inwoners en ondernemers met initiatieven zoals Samen aan de slag, subsidies of het delen van kennis. Samen aan de Slag richt zich in 2024 op vergroenen van de stad en het actief benaderen van bewoners in buurten waar meer hittestress is én minder groeninitiatieven zijn.

We beheren en onderhouden de openbare ruimte op basis van wettelijke regels, de ambities uit het beleidsakkoord, zorgplichten en de bedoelde functionaliteit en kwaliteit zoals die een plek hebben in de beleidskaders en beheerplannen.

Wanneer we de bestaande openbare ruimte aanpassen is het handboek kwaliteit openbare ruimte van toepassing. Bij vernieuwingen houden we rekening met de maatschappelijke, technologische en klimatologische ontwikkelingen, waaronder klimaatadaptatie, circulaire economie en de energietransitie, inclusief het reserveren van de benodigde ruimte in de ondergrond.

Zoals in het collegeakkoord is opgenomen, stellen we een aanpak op om de leefbaarheid in Transvaal te vergroten. Leefbaarheid is een integraal vraagstuk, waarbij zowel beheer, leefbaarheid, gezondheid en omgevingskwaliteit van belang zijn. In 2024 wordt een aanpak bepaald.