Programmabegroting 2026

1.2 Sociale en gezonde stad

In Leiden werken we aan een sociale stad, waar iedereen erbij hoort. Waar je ook vandaan komt, wie je ook bent: we willen dat iedereen mee kan doen, zich welkom voelt en kansen krijgt. In 2026 zetten we ons extra in voor bestaanszekerheid, gezondheid en gelijke kansen voor alle inwoners. We stimuleren ontwikkeling, ontmoeting en deelname aan de samenleving. En als het iemand tijdelijk niet lukt, bieden we hulp. Bijvoorbeeld bij schulden of met ondersteuning thuis.

Ondanks onzekerheden op landelijk niveau – met verkiezingen in het vooruitzicht – houden we vast aan onze koers. Dat doen we op basis van onze Visie Sociaal Domein (RV 19.0029).

In de volgende programma’s leest u hier meer over:

Financiën sociaal domein

Uitgangspunt Kaderbrief 2025–2029

De afgelopen jaren is er een tekort ontstaan in het sociaal domein van 7,9 miljoen. In de Programmabegroting 2025 was afgesproken dit tekort vanaf 2027 op te lossen met een taakstelling. Na advies van de Taskforce Jeugdhulp zijn maatregelen genomen die 2,2 miljoen besparen, al is daarvoor eerst een investering van 1,2 miljoen nodig. Omdat dit niet genoeg is om het hele tekort op te lossen, is er in de Kaderbrief 2025–2029 besloten om de taakstelling te laten vervallen.

Meevaller specialistische jeugdhulp

We zien dat de kosten voor specialistische jeugdhulp lager zijn dan eerder verwacht. We verwerken een deel hiervan in de begroting: 1,7 miljoen. We onderzoeken wat de oorzaak is van deze kostendaling. Deze meevaller op de specialistische jeugdhulp gebruiken we om de bestaande bezuinigingstaakstelling – die oploopt tot 4,3 miljoen in 2029 – te verlagen. Daarmee blijft vanaf 2029 een taakstelling over van circa € 2,6 miljoen, waarvoor een buffer van 2,1 miljoen wordt aangehouden als maatregelen niet de gewenste besparingen opleveren. Vanwege de gewijzigde omstandigheden rondom de specialistische jeugdhulp, is er minder geld vanuit de algemene middelen nodig voor dit beleidsterrein dan eerder ingeschat. De vrijgekomen ruimte gebruiken we om de begroting sluitend te maken.

Verder is een regionaal programmadirecteur aangesteld om de aanbevelingen van de Taskforce Jeugdhulp uit te voeren. Ook starten we met maatregelen uit de landelijke Hervormingsagenda Jeugd.

Gezondheid

We willen dat alle inwoners gezond kunnen opgroeien en oud worden. In 2026 presenteren we een nieuw beleidskader: Sport, Gezondheid, Spelen en Bewegen. We kijken hoe we onze wijk- en jeugdteams het beste kunnen organiseren en zoeken oplossingen voor de huisvesting van huisartsen. Daarnaast maken we sporten en bewegen toegankelijk, bijvoorbeeld met een nieuw multifunctioneel sportveld in Buurtpark Cronesteinkade. Dit park verbindt straks het Singelpark met het PanoramaPark.

Bestaanszekerheid

Bestaanszekerheid is een belangrijke voorwaarde voor een goed leven. We zorgen dat wonen, zorg en welzijn goed op elkaar aansluiten. Dit doen we met de Leidse Visie Wonen, Zorg en Welzijn als basis. We pakken armoede aan en helpen inwoners die dat nodig hebben. Bijvoorbeeld met de Sleutelpas, waarmee zij gratis of met korting kunnen meedoen aan culturele, sportieve of recreatieve activiteiten. We investeren ook in werk en inkomen. Zo is het Regionaal Werkcentrum Holland Rijnland geopend en bereiden we ons voor op de invoering van de nieuwe Participatiewet In Balans. Daarnaast blijven we tot en met 2028 extra inzetten op de opvang en begeleiding van uitgeprocedeerde asielzoekers en migranten, ongeacht hun verblijfsstatus.

Kansengelijkheid

Iedereen verdient dezelfde kansen. Daarom investeren we in een goed onderwijshuisvestingsplan en verbeteren we de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp. We bieden laagdrempelige ondersteuning, en zetten in op preventie. Zo willen we voorkomen dat zwaardere hulp later nodig is. Met het programma Leiden Inclusief werken we aan een stad waarin iedereen zichzelf kan zijn en zich gezien voelt. Het programma Leiden Inclusief eindigt eind dit jaar. In 2026 gaan we dit anders invullen. Daarnaast geven we vervolg aan het onderzoek naar het koloniaal en slavernijverleden van Leiden.