Programmabegroting 2024

Bestuur en dienstverlening

Programmanummer

 

1

Commissie

 

Leefbaarheid en Bereikbaarheid

Portefeuille(s)

 

Bestuur, Veiligheid, Handhaving & Regio

Kansengelijkheid, Jeugd & Onderwijs

Klimaat, Bereikbaarheid en Financiën





De missie van het programma Bestuur en dienstverlening luidt:
De gemeente Leiden staat voor een betrouwbaar bestuur: open en transparant en in samenwerking met en voor partners en burgers in de stad en regio. De gemeente Leiden staat voor een klantgerichte, persoonlijke en toegankelijke dienstverlening, waarbij burgers, bedrijven en overige instellingen betrouwbaar, duidelijk, snel en op maat worden bediend.

Inleiding

Bestuur

De gemeente heeft in het komende begrotingsjaar wederom extra aandacht voor de inrichting van de participatie. Toegewerkt wordt naar een handelingsperspectief participatie, een set aan spelregels voor alle bij participatie betrokken partijen.
In juni 2024 vinden de verkiezingen voor het Europees Parlement plaats. De voorbereidingen van deze verkiezingen zullen gedurende 2024 de nodige inzet vragen. De recente, ingrijpende wijzigingen in de Kieswet zijn hierop van invloed.
Het traject voor de benoeming van de nieuwe burgemeester loopt in 2024 door. De vertrouwenscommissie hoopt in juli 2024 de voordracht voor een nieuwe burgemeester voor te leggen aan de raad.

Dienstverlening
Voor de Leidenaar1 wordt het gezicht van de gemeente voor een groot deel gevormd door de dagelijkse dienstverlening. De gemeente levert producten en diensten aan de Leidenaar. Bijvoorbeeld containerpassen, vergunningen en huwelijken. De Leidenaar krijgt persoonlijke, toegankelijke en betrouwbare dienstverlening. We organiseren dit op een zo goed mogelijke manier. Voor onze dienstverlening zijn we bereikbaar via:

  • Telefoon
  • Balie
  • Post
  • Informatie en contactformulieren op de website
  • Live chat
  • WhatsApp
  • Twitter en Facebook

De medewerkers van het Klantcontactcentrum (KCC) en de balies van Burgerzaken hebben per jaar al meer dan 275.000 klantcontacten.

Visie en programma Dienstverlening
In 2024 geven we verder uitvoering aan de visie op dienstverlening Leiden: goed voor elkaar. Dit doen we met het Programma Dienstverlening. De Leidenaar staat centraal in ons werk. En vanuit de kernwaarden persoonlijk, toegankelijk, betrouwbaar werken we aan een betere dienstverlening. We brengen de basis beter op orde en ontwikkelen de dienstverlening verder. Dit doen we door ons te richten op twee onderdelen:
• Dienstverlening zit in het DNA van onze medewerkers
• Vernieuwing van de ICT
Alle Leidenaars kunnen bij ons terecht. Ook mensen die minder (digi)taal-vaardig zijn vinden hun weg gemakkelijk door de producten en diensten van de gemeente. Hier werken we aan met het Programma Dienstverlening.

We willen goede dienstverlening bieden. Om onze basis van dienstverlening beter op orde te krijgen, moeten we onze ICT vernieuwen. Het huidige ICT-landschap is te ingewikkeld opgebouwd en belemmert nu vaak in het leveren van goede dienstverlening. We willen stappen zetten in het aanpassen van het ICT-landschap. Alle gemeenten kennen deze uitdaging. Daarom sluiten we hiervoor aan op de landelijke ontwikkeling Common Ground.

We zijn flexibel en verbeteren steeds de dienstverlening. We maken processen gemakkelijker en diensten bieden we steeds meer compleet aan. Zo helpen we de Leidenaar nog beter.

Speerpunten in 2024 zijn:

  • Bewustwordingscampagne dienstverlening in het DNA
  • Doorontwikkeling klantonderzoek
  • Paspoortpiek
  • Verder experimenteren met de proeftuin MijnLeiden en Common Ground

Beleidsterrein 1A Bestuur

Doelen en prestaties bij 1A Bestuur

Doel

Prestatie

1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control

1A1.1 De gemeenteraad en raadscommissies vergaderen volgens de vastgestelde vergadercyclus

1A1.2 Burgers actief informeren over rol en werkzaamheden van de gemeenteraad

1A1.3 Ondersteuning van de gemeenteraad door de griffie, onderzoek door de rekenkamercommissie en controle door de accountant

1A2 Dagelijks besturen van de gemeente

1A2.1 Dagelijks besturen van de gemeente door het college

1A2.2 Informeren en betrekken van burgers, bedrijven en instellingen over besluiten en bij uit te voeren beleid

1A2.3 Organiseren van verkiezingen voor gemeente, provincie, waterschap, Rijk en Europa

1A2.4 Strategische beleidsadvisering en onderzoek

1A2.5 Adviseren van bestuur over communicatie

1A3 Bijdragen aan en sturen op samenwerkingsverbanden

1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden

1A3.2 Bevorderen van intergemeentelijke samenwerking

Toelichting op de prestaties

1A1.1 De gemeenteraad en raadscommissies vergaderen volgens de vastgestelde vergadercyclus
Een belangrijke taak van de raadsleden is het vertegenwoordigen van de inwoners van Leiden en het controleren van het college van Burgemeester en Wethouders. Daarnaast stelt de gemeenteraad de kaders voor het beleid vast.
Begin 2023 is de raad gestart met een gewijzigde vergaderstructuur1. Belangrijke overwegingen hierbij waren de werkdruk, het verbeteren van de inspraak en de kwaliteit van het debat. Een raadswerkgroep werkt verdere aanbevelingen van de raadsdag van oktober 2022 over de vergaderstructuur, vergadercultuur en bestuurscultuur uit. De uitkomsten daarvan komen aan bod bij de volgende raadsdag (verwacht begin 2024). Ook wordt dan duidelijk of en hoe de pilot ‘derde donderdag’2 structureel een plek krijgt.

1A1.2. Burgers actief informeren over rol en werkzaamheden van de gemeenteraad
De raad en de griffie betrekken de inwoners zo veel mogelijk bij de besluitvorming. Inwoners kunnen inspreken tijdens commissievergaderingen en kunnen ook zelf een plan of idee indienen (burgerinitiatief). De raadsvergaderingen en de commissievergaderingen zijn in de zaal en ook thuis te volgen. Via de website van de gemeenteraad zijn vergaderingen terug te kijken (met ondertiteling), na te luisteren of na te lezen. Ook is gemakkelijk de inbreng van een partij of een raadslid op te zoeken. Via diverse kanalen zoals de website, sociale media en de Stadskrant informeert de griffie inwoners over de werkzaamheden van de raad. Daarom is het communicatiebeleid van de raad constant in ontwikkeling. Zo wordt bijvoorbeeld het nieuwe raadsinformatiesysteem verder doorontwikkeld.

College, raad en inwoners werken samen aan een nieuwe werkwijze (‘handelingsperspectief’) voor participatie. Begin 2024 zal de raad hierover besluiten. Op het onderwerp participatie wordt nader ingegaan bij prestatie 1A2.2.

1A1.3 Ondersteuning van de gemeenteraad door de griffie, onderzoek door de rekenkamercommissie en controle door de accountant
De griffie zal, naast de reguliere werkzaamheden voor de raad, in 2024 de raad ook ondersteunen bij het traject rondom de benoeming van de nieuwe burgemeester. Na het vertrek van burgemeester Lenferink per 1 september 2023, is reeds een waarnemend burgemeester benoemd door de Commissaris van de Koning.

De Rekenkamer Leiden-Leiderdorp doet ook in 2024 weer diverse onafhankelijke onderzoeken naar het beleid van de gemeente en het werk van het Leidse gemeentebestuur en is adviseur van de Leidse gemeenteraad bij zijn controlerende taak. Eind 2023 wordt de nieuwe Verordening gemeentelijke rekenkamer Leiden & Leiderdorp 2023 vastgesteld door beide gemeenteraden. Daarin zijn onder meer de wijzigingen uit de nieuwe wet Versterking decentrale rekenkamers verwerkt.
Een externe en een interne accountant controleren in opdracht van de raad de financiële jaarstukken. In 2023 is de aanbestedingsprocedure afgerond voor het aanstellen van de externe accountant, die de controle vanaf de jaarstukken 2023 zal uitvoeren.

1A2.1 Dagelijks besturen van de gemeente door het college
De bestuursstijl die het college voorstaat is beschreven in het beleidsakkoord 2022-2026 ‘Samen leven in Leiden’. We werken aan een sociaal en duurzaam Leiden. En aan een groene, leefbare en ondernemende stad, waar mensen zich thuis voelen en zichzelf kunnen zijn. We betrekken Leidenaars bij de grote en kleine uitdagingen waar we als compacte stad mee te maken hebben. Vooraf maken we duidelijk wat Leidenaars van ons mogen verwachten. Ook zijn we duidelijk over welke verantwoordelijkheden bij het college en de Leidse gemeenteraad liggen. Dit vraagt van ons en onze organisatie een zelfbewuste houding, transparantie en duidelijke communicatie, zowel vooraf als tijdens en na afloop van een participatietraject. Bij onderstaande prestatie wordt nader ingegaan op het onderwerp participatie.

1A2.2 Informeren en betrekken van inwoners, ondernemers en instellingen over besluiten en bij uit te voeren beleid
De gemeentelijke communicatie is één van de middelen om de doelstellingen uit het collegebeleid te realiseren. Het nieuwe beleidsakkoord legt de nadruk op ‘samen leven in Leiden’. Daar waar samen geleefd wordt, zijn communicatie en participatie van groot belang. De gemeente speelt een belangrijke rol als het gaat om het gesprek in en met de stad over het reilen en zeilen van Leiden. Die rol nemen we zeer serieus. Bovendien treedt per 1 januari 2024 de Omgevingswet in werking. Ter voorbereiding hierop heeft het college beleidsregels participatie vastgesteld. Deze beleidsregels zien toe op:
1. het vroegtijdig betrekken van de omgeving bij wijziging van het omgevingsplan, omgevingsvisie of een omgevingsprogramma
2. actieve kennisgeving en terugkoppeling van participatietrajecten
3. toepassing van tenminste het niveau raadplegen op de participatieladder
De gemeente maakt zorgvuldig de afweging tussen wat goed is voor de meeste inwoners en het belang van een kleinere groep mensen. En deze afweging zal ook goed uitgelegd worden, zo ontstaat er meer begrip voor de verschillende standpunten en de uiteindelijke afweging. Op basis van wederzijds respect werken we samen aan de toekomst van Leiden. Een volgende stap is het vaststellen van het handelingsperspectief participatie. Dit is een set aan spelregels voor alle bij participatie betrokken partijen. De uitwerking vindt plaats in samenwerking met de stad en na een collegebesluit vindt behandeling door de raad plaats.
Daarnaast blijven we aandacht besteden aan Duidelijke taal, digitalisering en transparantie in de informatievoorziening. Het college hecht waarde aan laagdrempeligheid en toegankelijkheid. De bestuurders willen nadrukkelijk aanwezig zijn in de stad en benaderbaar zijn voor inwoners, instellingen en ondernemers. Dat betekent iets voor de manier waarop de gemeente de communicatie vorm geeft. Bijvoorbeeld door voor minder digitaal vaardige Leidenaars persoonlijk contact mogelijk te maken. Door informatie actief beschikbaar te stellen en te delen en door maatwerk toe te passen daar waar dat nodig is.

1A2.3 Organiseren van verkiezingen voor gemeente, provincie, waterschap, Rijk en Europa
Het organiseren van verkiezingen is een veelomvattende taak. Het gaat dan niet alleen om de organisatie van de verkiezingen - zoals het regelen van stembureaus, de bemensing ervan, logistiek en materialen, de uitslagverwerking etc. - maar ook om het inspelen op wetswijzigingen. In 2024 zijn er verkiezingen voor de leden van het Europees Parlement. De ingrijpende wijziging van de Kieswet uit 2023 is ook dan van kracht. Deze wijziging beoogt de procedure voor de vaststelling van de uitslag te verbeteren en daarnaast meer transparantie en controleerbaarheid van het verkiezingsproces. De wetswijziging heeft echter ook een aanzienlijk grotere uitvoeringslast voor gemeenten tot gevolg, ook in 2024. Op basis van de evaluatie van de vorige verkiezingen, wordt continu gewerkt aan verbeteringen in het verkiezingsproces.

1A2.4 Strategische beleidsadvisering en onderzoek
Als stedelijke overheid functioneren we in een uiterst complexe omgeving van opgaven, belangen en ontwikkelingen. Om daarbij effectiever te kunnen zijn houden we voortdurend vast aan de ingezette koers, brengen we samenhang in onze strategische thema's en versterken onze public affairs en netwerken. We investeren veel in bestuurlijke samenwerking met strategische partners in de stad en regio. Zoals samenwerking met regiogemeenten in gemeenschappelijke regelingen, en in netwerken als VNG, G40, Groeiagenda, VerstedelijkingsAlliantie, en de Economic Board Zuid-Holland.

De gemeente is steeds meer datagedreven gaan werken. De coördinatie en een deel van de uitvoering hiervan ligt bij de eenheid Onderzoek & Data. Dit team verzamelt, analyseert en ontsluit onderzoeks- en statistische informatie om zodoende bij te dragen aan de kwaliteit van uitvoering, beleid en besluitvorming. Door de samenwerking met het CBS in het Leidse Urban Data Center zijn extra databronnen en mogelijkheden binnen bereik, zodat meer inzicht ontstaat in stedelijke problematiek op het gebied van bv. inkomen, wonen en voorzieningen. Onderzoek & Data richt zich sinds enkele jaren ook intensief op het beter benutten van interne data (o.a. dashboards voor bedrijfsvoering of beleid bij verschillende teams). Daarnaast blijft de vraag naar enquête-onderzoek en statistische informatie onverminderd groot.

1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden
Voor de meeste gemeenschappelijke regelingen is een goed functionerend sturingsarrangement ontwikkeld. Sinds 2022 is een nieuw financieel kader voor de gemeenschappelijke regelingen van kracht. Doel van de herziening is het realiseren van een waardevaste begroting rekening houdend met de loon- en prijsontwikkeling volgens het CPB.
De bedrijfsvoering van de Leidse regio is sinds januari 2023 ondergebracht bij de gemeente Leiden, middels een centrumregeling, en fungeert als Cluster Interne Dienstverlening & Advisering voor de Leidse regio. Voor de andere gemeenschappelijke regelingen zijn geen bijzondere arrangementen voorzien.

1A3.2 Bevorderen van intergemeentelijke samenwerking
In het beleidsakkoord 2022-2026 'Samen leven in Leiden' benadrukken we het belang van goed regionale samenwerking en onze inzet hierin. Drie kernbegrippen staan centraal voor regionale samenwerking: welwillend, wederkerig en zakelijk. Leiden is, in het bijzonder als centrumstad, mede verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het internationale vestigingsklimaat en de versterking van de economische structuur in de regio. Versterking van de Leidse regio, Holland Rijnland en het stedennetwerk in de Zuidelijke Randstad om gezamenlijk de grote strategische vraagstukken aan te pakken die cruciaal zijn voor een duurzame veerkrachtige stad, is daarbij de inzet. Leiden wil de komende jaren inzetten op de volgende dossiers:
■ Leidse regio: samenwerking op operationeel gebied, zoals op het gebied van bedrijfsvoering, het sociaal domein en beheer.
■ Holland Rijnland/Hart van Holland: samenwerking op ruimtelijk structurerende verdeelvraagstukken.
■ Zuidelijke Randstad: samenwerking kenniseconomie, mobiliteit en verstedelijking.
■ Hollands Midden: samenwerking in het kader van veiligheid en crisisbeheersing (Veiligheidsregio), gezondheidszorg (GGD), milieu (Omgevingsdienst).

Verbonden Partijen

Holland Rijnland

Holland Rijnland is een samenwerkingsverband van en voor dertien gemeenten in het hart van de Randstad. Deze gemeenten werken vanuit een gezamenlijke strategische visie op de verdere ontwikkeling van de regio om de kwaliteit van wonen, werken, ondernemen en recreëren van burgers, bedrijven en instellingen in het gebied te bevorderen. (Zie voor meer informatie de paragraaf Verbonden partijen)

Holland Rijnland

Motieven en doelen deelname GR

Het bereiken van sommige maatschappelijke doelen kan alleen maar door middel van grootschalige samenwerking om slagkracht te realiseren.


Vraagstukken van mobiliteit, economie, energie, wonen, groen en RO doen zich per definitie voor op de schaal van de agglomeratie. Agendering van samenwerkingspunten kan door alle gemeenten worden geïnitieerd.


Holland Rijnland is uitvoeringsorganisatie voor Regionaal Bureau Leerplicht, Woonruimteverdeling en Volwasseneducatie.

De Tijdelijke Werkorganisatie Jeugdzorg is per 1 januari 2023 ondergebracht in een aparte gemeenschappelijke regeling SOZ.

Kansen

Versterken van onderlinge verhoudingen tussen de gemeenten. Snel gezamenlijk kunnen inspelen op kansen (o.a. cofinancieringsfonds). Gezamenlijk investeren in bovenlokale grote opgaven. Vaste overlegtafel voor alle beleidsdomeinen met Provincie Zuid-Holland.

Risico's (top 3)

Binnen Holland Rijnland liggen de risico’s voornamelijk binnen de reguliere bedrijfsvoering:

• Debiteurenbeheer;

• Subsidiestromen derden;

• Personeelskosten;

• Ziektekosten;

• Automatisering.

In het algemeen geldt voor gemeenschappelijke regelingen dat de deelnemende gemeenten garant staan voor financiële overschrijdingen.

Belangrijkste doelstellingen / prestaties en opgaven 2024

In 2022 is de nieuwe meerjarenagenda van Holland Rijnland vastgesteld voor de periode tot 2026.
Tussen 2020 en 2023 is gewerkt aan de Ruimtelijke InvesteringsAgenda (RIA), de Regionale Mobiliteitsagenda (RMA) en de Regionale Energie Strategie (RES). Vanaf 2023 wordt gewerkt aan een Regionale Investeringsagenda (RIA) die moet leiden tot een opvolger van het Regionale Investerings Fonds, waarvan de looptijd in 2024 eindigt.
De werkwijze binnen de gemeenschappelijke regeling wordt vernieuwd en zal meer opgavegericht worden, meer ruimte voor onderling gesprek tussen de gemeenten en meer variatie in besluitvormingsprocedures.

Belangrijkste bestuurlijke mijlpalen 2024

Vaststellen van (meerjaren)begroting 2024 e.v.

Regionale Investeringsagenda en Investeringsfonds
Opstellen Uitvoeringsagenda voor RIA, RMA en RES: Ruimtelijke ontwikkeling Stedelijke As

Bijdrage 2024

Inwonersbijdrage en RBL €1.479.306
Regionaal Investeringsfonds €2.033.891

Voor eigenaarsrol paragraaf zie paragraaf verbonden partijen

Effectindicatoren bij 1A Bestuur

Bij de begroting 2023 is aangegeven dat opnieuw gekeken zou worden naar de indicatoren over het effect van de inzet van de gemeenteraad en het college. Naar aanleiding van de themabijeenkomst van de raad ‘Vertrouwen in het lokaal bestuur’ (30 maart 2023) en de aandacht voor dit vraagstuk in de raad, is de effectindicator over de stelling ‘Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad’ opnieuw toegevoegd. Met als wijziging dat de streefwaarde nu gebaseerd is op het aantal inwoners dat via de Stads-en wijkenquête aangeeft het oneens te zijn met deze stelling.
Op dezelfde wijze zijn indicatoren over de stellingen ‘De gemeente wordt goed bestuurd’ en ‘De gemeente doet genoeg om inwoners te betrekken’ (opnieuw) toegevoegd.
Het resultaat van de indicatoren wordt meegenomen bij de jaarstukken over 2023.

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarden

Bron

2024

2025

2026

2027

Doel 1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control

1A1.a Percentage inwoners dat het oneens is met de stelling 'Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad'

17% (2023)
25% (2021)
16% (2019)

15%

15%

15%

15%

Stads- en Wijkenquete

Doel 1A2 Dagelijks besturen van de gemeente

1A2.a Percentage inwoners dat het oneens is met de stelling 'De gemeente wordt goed bestuurd'

12% (2023)
11% (2021)
9% (2019)

10%

10%

10%

10%

Stads- en Wijkenquete

1A2.b Percentage inwoners dat het oneens is met de stelling 'De gemeente doet genoeg om inwoners te betrekken’

18% (2023)

15%

15%

15%

15

Stads- en Wijkenquete

Een overzicht van realisatie- en streefwaarden van de indicatoren (ook uit vorige begrotingen) staat op Leiden in Cijfers.

Beleidsterrein 1B Dienstverlening

Doelen en prestaties bij 1B Dienstverlening

Doel

Prestatie

1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening

1B1.1 Leveren van alle producten en diensten op het gebied van Burgerzaken (o.a. reisdocumenten, rijbewijzen, huwelijken etc.)

1B1.2 Zorgen voor persoonlijke, betrouwbare en toegankelijke dienstverlening via de belangrijkste kanalen die de burger van ons verwacht en die voldoen aan de moderne standaarden

1B1.3 Op orde houden basisregistraties (BRP, BAG, BGT)

1B1.4 Beantwoorden van eerstelijns vragen, verstrekken van informatie en leveren van eerstelijns producten

1B1.5 Omzetten papieren archieven in digitale archieven naar de moderne standaarden

NB. Bij prestatie 1B1.1 geldt: onder de term 'producten en diensten' vallen niet die producten en diensten die betrekking hebben op de Participatiewet. Informatie over die categorie is opgenomen in begrotingsprogramma 10.

1B1.1 Leveren van alle producten en diensten op het gebied van Burgerzaken (o.a. reisdocumenten, rijbewijzen, huwelijken etc.)

Vanaf 2024 zijn er flink meer aanvragen van het aantal paspoorten en Nederlandse ID-kaarten. Deze paspoortpiek komt doordat vanaf 2014 paspoorten geen 5 maar 10 jaar geldig zijn. Dat betekent dat er na elke 5 jaren met veel aanvragen, 5 jaren volgen met minder aanvragen. In de periode 2024 tot en met 2028 verwachten we jaarlijks tot wel 7 keer meer aanvragen ten opzichte van de periode 2019-2023. We willen de kwaliteit van onze dienstverlening en de aanvraagtijd op niveau houden. Daarom trekken we voor deze jaren extra medewerkers aan. Ook onderzoeken we welke aanpassingen in het aanvraagproces en aan in de inrichting van de balies nodig en mogelijk zijn.
Op 1 januari 2024 wordt het voor nieuwe ouders mogelijk om hun kind een dubbele achternaam te geven. Voor kinderen geboren op of na 1 januari 2016 geldt voor de periode van één jaar een overgangsregeling. Dit leidt tot meer afspraken bij Burgerzaken. En bij het Klantcontactcentrum betekent dit meer vragen. Om dit in goede banen te leiden stellen we een naamswijzigings-stappenplan op.
Sinds de zomer van 2022 kunnen Leidenaars een verlenging van het rijbewijs ook bij de fotograaf of fotohokje aanvragen. Voor de Leidenaar is het sneller en gemakkelijker en het scheelt een bezoek aan de balie op het Stadskantoor. Afhalen van het rijbewijs moet nog wel op het Stadskantoor. Inmiddels vraagt 50% van de Leidenaars een verlenging op deze wijze aan. We verwachten dat dit in 2024 nog verder toeneemt.

1B1.2 Zorgen voor persoonlijke, betrouwbare, toegankelijke en efficiënte dienstverlening via minimaal de belangrijkste vijf kanalen die de burger van ons verwacht en die voldoen aan de moderne standaardenDe Leidenaar staat centraal in onze dienstverlening. We werken aan verschillende projecten en activiteiten om de dienstverlening in de organisatie te verbeteren. De planning is dat het college hiervoor eind 2023 een uitvoeringsprogramma vast stelt.

Dienstverlening in het DNA
Er loopt een bewustwordingscampagne als onderdeel van Dienstverlening in het DNA van alle medewerkers.
Voor het project Duidelijke taal lag de focus in 2023 vooral op de bewustwording van het gebruik van duidelijke taal en is het grootste deel van de medewerkers getraind. In 2024 worden de teksten actief herschreven. Hier gaan alle afdelingen mee aan de slag. Daarbij kunnen medewerkers gebruik maken van de aangeboden hulpmiddelen, zoals de Schrijfwijzer, een digitaal meetinstrument dat je helpt om in duidelijke taal te schrijven en het Lezerspanel. En ook organiseren we in februari weer een Dag van de Duidelijke taal.
Met de projectgroep beeldbrieven willen we in 2024 nieuwe beeldbrieven ontwikkelen en laten testen

Klantonderzoek
We willen betere inzichten krijgen in hoe de Leidenaar onze dienstverlening ervaart. Zo kunnen we onze dienstverlening beter aanpassen op de behoefte van de Leidenaar en kunnen we de Leidenaar beter helpen. Daarom willen we het klanttevredenheidsonderzoek verder uitbreiden. We meten de processen Paspoort/ID-kaart en rijbewijzen. Ons doel is om de komende jaren het klanttevredenheidsonderzoek uit te breiden over meerdere processen op verschillende afdelingen. Om dit organisatiebreed goed in te kunnen richten, gaan we ook van start met een marktonderzoek voor een klantonderzoekstool.

Publiekshal
Met de start in een nieuw gebouw op een nieuwe plek in Leiden in 2020 is Level toen ingericht met bepaalde doelen en wensen. In het Stadskantoor willen we zorgen voor een prettig klantcontact door een open, toegankelijke en uitnodigende inrichting met een gastvrij ontvangst. Een gastheer/vrouw is beschikbaar om te helpen.
Medewerkers en bezoekers hebben een periode de tijd gehad om ervaring op te doen met het nieuwe Stadskantoor. We hebben een evaluatie uitgevoerd. Met de resultaten van de evaluatie voeren we ook in 2024 verbeteringen door. Hierbij kan gedacht worden aan bijvoorbeeld het verbeteren van de bewegwijzering en het werkklimaat in de hal.

Vernieuwing van de ICT
Vanuit het programma dienstverlening werken we aan het onderdeel Vernieuwing van de ICT. We zijn afhankelijk van goede ICT. De dienstverlening kent geregeld verstoringen en het huidige ICT-landschap remt ons in het leveren van goede dienstverlening. Ingrijpen in onze informatievoorziening en ICT is nodig om een basisniveau van dienstverlening te kunnen bieden (zie ook paragraaf Informatievoorziening, Informatiebeveiliging & Gegevensbescherming).

Online dienstverlening
In 2023 hebben we een aantal experimenten gedaan om te onderzoeken hoe we digitale dienstverlening kunnen leveren op basis van een nieuwe ICT die uitgaat van Common Ground principes. In 2024 maken we hiermee een start bij het vervangen van het systeem waar de website van de gemeente Leiden in is gebouwd. We gebruiken hiervoor Open Webconcept. Daarmee sluiten we aan bij een groep van 29 gemeenten die samen een Common Ground platform ontwikkelen voor de website en online dienstverlening.
Ook willen we kijken wat er nodig is om de eerste aanpassingen te maken in de online dienstverlening aan de Leidenaar. We werken de komende jaren toe naar een eerste echte testversie voor de Leidenaar. Het doel is om voor de online dienstverlening een MijnLeiden-omgeving te bouwen. Hiermee zorgen we voor één duidelijke herkenbaar Leidse ingang (MijnLeiden) voor alle dienstverleningszaken. Leidenaars kunnen via de persoonlijke online omgeving ‘MijnLeiden’ makkelijk hun zaken met de gemeente regelen en de voortgang van aanvragen inzien.
Vanaf 2024 zijn er veranderingen in de online dienstverlening door de komst van de omgevingswet. We zorgen ervoor dat de Leidenaar goed de weg kan vinden via de gemeentelijke website en leggen uit hoe de nieuwe processen werken.

1B1.4 Beantwoorden van eerstelijns vragen, verstrekken van informatie en leveren van eerstelijns productenIn het klantcontactcentrum (KCC) wordt steeds gewerkt aan het verbeteren van de dienstverlening. Met behulp van managementinformatie wordt gestuurd op een zo goed mogelijke bereikbaarheid via alle kanalen. En vakteams krijgen inzicht in hun bereikbaarheid en de snelheid van afhandeling van terugbelverzoeken. Voor een goede dienstverlening kan het KCC namelijk niet alleen zorgen. Iedereen in de organisatie die contacten heeft met Leidenaars draagt hieraan bij. Het KCC heeft ook een rol in het herkennen van problemen in processen organisatie breed omdat zij als eerste de klanten spreken die problemen ervaren.
De Leidenaar verwacht snelle en goede dienstverlening. Het KCC kan tegen de 80% van de vragen direct beantwoorden. De klant hoeft niet te worden doorverbonden maar krijgt in zijn eerste contact direct het juiste antwoord. Voor de 20% die het KCC niet zelf kan beantwoorden, zorgen ze dat de klant op de goede plek in de organisatie terecht komt, waardoor de vraag in het tweede contact beantwoord kan worden. Er wordt bij het KCC extra ingezet op het hebben van voldoende kennis. Zo kan het KCC de steeds ingewikkelder wordende vragen goed blijven beantwoorden. In een steeds krapper wordende arbeidsmarkt is het een uitdaging om te zorgen dat de bezetting in het KCC voldoende is om het serviceniveau te realiseren. Hiervoor wordt geëxperimenteerd met nieuwe wervingsvormen.
We werken volgens de Visie Internationalisering (2020) en zetten in op de verbetering van onze dienstverlening aan internationale bewoners (internationals). Er is extra aandacht voor Engelse spreek- en schrijfvaardigheid van de medewerkers. Zo kunnen we de toegankelijkheid en benaderbaarheid van de gemeente voor de groep internationals verbeteren en het steeds grotere aantal klanten dat (nog) geen Nederlands spreekt professioneel helpen. Voor internationale studenten organiseren we 2 keer per jaar een warm welkom. Ook krijgen ze tips van de gemeente en het huurteam om hun verblijf in Leiden goed te laten verlopen.
Uiteindelijk zijn het onze medewerkers die het verschil maken. Waar het gebouw en ICT ondersteunend zijn, zijn de houding en het gedrag van onze medewerkers bepalend. Zij geven invulling aan maatwerk en gastvrijheid. Dienstverlening zit in hun DNA.
In het najaar van 2023 is het bellen via Teams in gebruik genomen. In 2024 wordt ook een nieuwe telefonie-oplossing voor de callcenters ingevoerd. Dit is een gezamenlijk project met Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude. Hiermee zijn we met de techniek voorbereid voor de toekomst.

Effectindicatoren bij 1B Dienstverlening

Effectindicator

Realisatie

Streefwaarden

Bron

2023

2024

2025

2026

Doel 1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening

1B1.a Tevredenheidscore nieuw rijbewijs

4,5" (2022)

Op een schaal van 5

4,5**

4,5**

4,5""

4,5**

Enquête in eigen beheer

1B1.b Tevredenheidscore nieuw paspoort/identiteitsbewijs

4,6" (2022)

Op een schaal van 5

4,5**

4,5**

4,5**

4,5**

Enquête in eigen beheer

*Dit cijfer is op basis van het nieuwe klantonderzoek dat loopt sinds november 2022, zoals hierboven beschreven

** Deze voorspelling is afhankelijk van de keuze van de klantonderzoekstool en de schaal die daaraan gekoppeld is.

1B1.3 Op orde houden basisregistraties
Het Stelsel van Basisregistraties, o.a. de Basisregistratie Personen (BRP), de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), speelt een belangrijke rol in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken. Deze vraagstukken worden steeds vaker via data gedreven initiatieven opgepakt: beleid en processen worden hiermee meer ondersteund door data, de kwaliteit van data en informatie is op orde en privacy en vertrouwelijkheid zijn gewaarborgd. De meerwaarde van het stelsel van basisregistraties en andere overheidsgegevens zit hem in het gebruik van kwalitatief goede data. Het op orde houden van de basisregistraties is belangrijk voor betrouwbare gegevensuitwisseling. In verband met nieuwe wetgeving zoals de Omgevingswet en ontwikkelingen zoals het 3D-stadsmodel stellen wij in 2024 een plan van aanpak op voor de BAG en BGT met als eindresultaat het up-to-date houden van deze basisregistraties.

1B1.5 Omzetten papieren archieven in digitale archieven naar de moderne standaarden
Bij het omzetten van de papieren bouwdossiers naar digitale archieven (e-depot) is de digitalisering van de bouwdossiers eind 2023 afgerond. Ook is een deel van de papieren bouwdossier vernietigd. De laatste openstaande punten, zoals de overige vernietiging van de papieren dossiers en de archivering in het zaaksysteem voor vergunningen, worden belegd bij de verantwoordelijke afdelingen. Met de afronding van het project komt deze prestatie te vervallen in de Kaderbrief 2024-2028.

Verbonden Partijen
De onderstaande Verbonden Partijen leveren een bijdrage aan dit beleidsterrein. Zie voor meer informatie de paragraaf verbonden partijen.

Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland
De Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) is een samenwerkingsverband op het gebied van belastingen tussen het hoogheemraadschap van Rijnland en de gemeenten: Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Velsen, Voorschoten, Waddinxveen, Wassenaar en Zoeterwoude. De BSGR voert namens de deelnemers de heffing en invordering van lokale belastingen uit. Ook bepaalt de BSGR de hoogte van de WOZ-waarde voor alle onroerende zaken in deze gemeenten.

Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

Motieven en doelen deelname GR

Uit overwegingen van kwaliteit, continuïteit en efficiency is het gewenst om samenwerking te vinden bij beleidsvoorbereiding, heffing en invordering van waterschappen en gemeentelijke belastingen, bij uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken en bij het beheer en de uitvoering van vastgoedinformatie.

Kansen

De toename van het aantal deelnemers of een samenwerking met een ander belastingkantoor aangaan, kan leiden tot vermindering van de kwetsbaarheid, verlaging van de kosten en verbetering van de kwaliteit van de BSGR.

Risico's (top 3)

  • Toename van het aantal bezwaren door no-cure-no-pay bureau’s leidt tot hogere kosten. Dit geldt voor de WOZ, maar ook voor bezwaren tegen de kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing
  • De komende jaren zal het waarschijnlijk mogelijk worden om formeel bezwaar aan te tekenen tegen het niet-toekennen van een kwijtscheldingsverzoek. Gezien de grote aantallen kwijtscheldingsverzoeken zal dit een fors opstuwend effect op het volume van kostenvergoedingen kunnen hebben.
  • Door de druk van kostprijsproductie en verdergaande ontwikkelingen in de werkzaamheden, waarbij voor de individuele medewerker een verschuiving plaatsvindt van data-entry naar meer inzicht en analytische vaardigheden, is voortzetting van het maken van een kwaliteitsslag met het personeel noodzakelijk.

Belangrijkste doelstellingen / prestaties en opgaven 2024

Transparanter proces rondom waardebepaling.

Belangrijkste bestuurlijke mijlpalen 2024

De raad krijgt jaarlijks, op grond van artikel 35 van de Wet gemeenschappelijke regelingen, de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen op de ontwerpbegroting. In 2024 staan de volgende bestuurlijke mijlpalen gepland:

  • Zienswijze Programmabegroting 2025 (augustus2024)

Bijdrage 2024

2.353 miljoen

Voor eigenaarsrol, zie paragraaf verbonden partijen

Kaderstellende beleidsstukken

  • Visie op dienstverlening ‘Leiden: goed voor elkaar’ (2022) (RV22.0052)
  • Visie internationalisering 2020 (RV 20.0051)
  • Beleidskader Verbonden Partijen 2018 (RV 17.0101)

Programmakosten

Bestuur en dienstverlening
bedragen x 1.000,-

 

Rekening
2022

Begroting
2023

Begroting
2024

Meerjarenraming

2025

2026

2027

Bestuur

Lasten

13.155

12.253

12.281

10.394

10.309

10.309

 

Baten

-128

-179

-199

-199

-198

-198

Saldo

 

13.026

12.074

12.082

10.195

10.111

10.111

Dienstverlening

Lasten

7.710

11.453

11.655

11.754

11.643

11.642

 

Baten

-2.524

-2.740

-2.784

-2.781

-2.772

-2.772

Saldo

 

5.187

8.713

8.871

8.973

8.872

8.870

Programma

Lasten

20.865

23.706

23.936

22.148

21.953

21.951

 

Baten

-2.652

-2.919

-2.982

-2.980

-2.970

-2.970

Saldo van baten en lasten

 

18.213

20.787

20.953

19.168

18.983

18.980

Reserves

Toevoeging

199

118

0

0

0

0

 

Onttrekking

-3.200

-1.989

-1.905

-40

-40

-40

Mutaties reserves

 

-3.001

-1.871

-1.905

-40

-40

-40

Resultaat

 

15.212

18.916

19.048

19.128

18.943

18.940

Budgettaire ontwikkelingen ­
De daling van de lasten en/of de stijging van de baten worden onder andere veroorzaakt door de indexering van budgetten, doorrekening van de kostenverdeelstaat en de kapitaallasten die zijn berekend vanuit het meerjareninvesteringsplan 2024-2027. Beleidswijzigingen met financiële consequenties worden hierna per beleidsterrein toegelicht.

Beleidsterrein Dienstverlening
In de begroting 2023 zijn diverse incidentele budgetten opgenomen, waardoor de lasten exclusief indexering in 2024 454.000 lager zijn. Het betreft het project Duidelijke Taal (108.000), aanpassingen publieksruimte Stadskantoor (65.000), project ondernemersdossier (50.000), digitalisering bouwdossiers (52.000), project ‘Mijn Leiden’ (80.000) en vervanging CMS (contentmanagementsysteem) & doorontwikkeling electronische dienstverlening (99.000).

Reserves

Reserves programma 1
bedragen x 1.000,-

 

Rekening
2022

Begroting
2023

Begroting 2024

Begroting 2025

Begroting 2026

Begroting 2027

Reserve raad

Toevoeging

0

102

0

0

0

0

 

Onttrekking

-36

0

0

0

0

0

Saldo

 

-36

102

0

0

0

0

Reserve Holland Rijnland

Toevoeging

0

0

0

0

0

0

 

Onttrekking

-3.077

-1.883

-1.883

0

0

0

Saldo

 

-3.077

-1.883

-1.883

0

0

0

Egalisatiereserve verkiezingen

Toevoeging

151

0

0

0

0

0

 

Onttrekking

-87

-79

-7

-25

-25

-25

Saldo

 

64

-79

-7

-25

-25

-25

Reserve rekenkamer

Toevoeging

48

16

0

0

0

0

 

Onttrekking

0

-27

-15

-15

-15

-15

Saldo

 

48

-12

-15

-15

-15

-15

Reserves programma 1

 

-3.001

-1.871

-1.905

-40

-40

-40

Reserve Holland Rijnland
De onttrekking van 1.883.000 betreft de bijdrage aan het Regionale Investerings Fonds van Holland
Rijnland.

Egalisatiereserve verkiezingen
Doel van de reserve is mede dekking geven voor de organisatiekosten voor verkiezingen. De hoogte van de onttrekkingen is afhankelijk van de omvang van de kosten voor de verkiezingen.

Reserve rekenkamer
Geraamde onttrekking dient ter dekking van naar verwachting hogere lasten dan in de begroting voor de rekenkamercommissie Leiden-Leiderdorp (RKC) beschikbaar is. In voorgaande jaren is het beschikbare budget niet volledig besteed en is het resterende budget toegevoegd aan de reserve. De komende jaren wordt de reserve benut om de verwachte jaarlijkse overschrijding ad. 15.000 te dekken.

Investeringen

Prestatie

Omschrijving prestatie

Omschrijving investering

Categorie

nieuw / vervanging

Bijdrage derden/ reserves

2024

2025

2026

2027

01B103

Op orde houden basisregistraties

Bedrijfsauto's landmeters

Bedrijfsm.

V

-

74

-

-

-

01B103

Op orde houden basisregistraties

Tachymeters 2 stuks 2027

Bedrijfsm.

V

-

-

-

-

213

 

Totaal programma 1

   

-

74

-

-

213

In bovenstaand overzicht staan de investeringen zoals deze zijn opgenomen in het investeringsplan 2024-2027. In paragraaf 4.2.2 Investeringen wordt de ontwikkeling van de kapitaallasten toegelicht en staat een overzicht met te voteren kredieten.

Subsidies

Totaal volume aan subsidies opgenomen in het subsidie-overzicht

 

 subsidiestaat 2023

 subsidiestaat 2024

Subsidie saldo

40.173

41.861

Het volledige subsidie-overzicht is opgenomen in paragraaf 3.2.8 subsidies.