Programmabegroting 2024

Duurzame en inclusieve stad

Leiden wil een leefbare stad zijn. Vanuit het fysieke domein dragen we hieraan bij door de stad klimaatadaptief in te richten en de biodiversiteit te versterken, het faciliteren van de transitie naar een duurzamer mobiliteits- en energiesysteem en door nieuwe woningen aan de stad toe te voegen. Een leefbare stad is immers een duurzame én een inclusieve stad, waar voor iedereen een passende woning te vinden is in een prettige leefomgeving.

In programma 4. Bereikbaarheid, 5. Omgevingskwaliteit en 6. Stedelijke Ontwikkeling staan onze speerpunten voor 2024.

Bij alle projecten zoeken we naar mogelijkheden om ambities uit andere programma’s mee te nemen en om werk met werk te maken. Dit doen we door planningen zo goed mogelijk op elkaar aan te laten sluiten. Op die manier besparen we kosten en verkleinen we de kans dat straten in een korte periode achter elkaar open gebroken worden.

Integrale aanpak: duurzame wijkvernieuwingen

In de Gasthuiswijk zien we het resultaat van deze integrale manier van werken. Op verschillende plekken in de wijk is het riool vervangen. Dit moment hebben we aangegrepen om tegelijkertijd de ondergrond klaar te maken voor de uitbreiding van het warmtenet, en de straten klimaatadaptief in te richten door vergroening aan te brengen en waterlocaties toe te voegen. Ook de komende tijd blijven we op deze manier wijken opknappen. In 2024 gaan we bijvoorbeeld aan de slag in de Hoge Mors, het Haagwegkwartier en in Meerburg. Naast de genoemde doelen zoeken we ook naar aanvullende doelen die we willen realiseren in deze wijken. Zo bieden we meer ruimte aan de fietser door straten anders in te richten. Dit doen we bijvoorbeeld in de Hoge Mors bij de Smaragdlaan. En in Meerburg worden maatregelen genomen om het grondwater te reguleren. Ook blijven we de biodiversiteit in de wijken versterken. Het beheer van onze riolen vormt op deze manier de stuwende kracht achter het realiseren van onze beleidsambities voor de stad.

Vergroening van de stad

Niet alleen de duurzame wijkvernieuwingen dragen bij aan vergroening van de stad. Ook in gebiedsontwikkelingen en mobiliteitsprojecten voegen we groen toe of verbeteren we de kwaliteit van bestaand groen. Het meest impactvolle initiatief dat we in 2024 starten is de aanleg van de Tweede Groene Ring. Dit Leidse initiatief wordt uitgewerkt in een eigen programma. De eerste participatiebijeenkomst is inmiddels geweest.

Energietransitie

In 2024 versnellen we de energietransitie. De huidige klimaat- en energiecrisis benadrukt dat we vaart moeten maken met het gebruik van duurzame energiebronnen. Tegelijkertijd zien Leidenaars hun (energie)rekeningen verder oplopen en vragen mensen zich af of ze nog wel rond kunnen komen. Het is daarom belangrijk dat we energiearmoede zoveel mogelijk bestrijden. We werken aan de energietransitie door in te zetten op:

  • Besparen. We zetten in op de isolatie van de gebouwde omgeving en bestrijding van energiearmoede.
  • Opwekken. De focus hierbij ligt met name op het vergroten het aantal zonnepanelen in de stad.
  • Omschakelen. We geven vorm aan een wijkgerichte aanpak voor de warmtetransitie. Daarbij kiezen we voor een 'multibronnen strategie' met een open net voor het gebruik van verschillende typen schone warmtebronnen. Ook breiden we het elektriciteitsnet verder uit, onder andere door een nieuw 150kV en 50kV-station in de regio aan te leggen.

Woningbouw

De afgelopen jaren zijn ontzettend veel plannen gemaakt voor woningbouw en het vergroenen en verkeersveiliger inrichten van de openbare ruimte. Veel van deze plannen zijn inmiddels uitgewerkt en klaar om in 2024 uitgevoerd te worden. Voor een aantal projecten geldt dat de uitvoerbaarheid onder druk is komen te staan door de sterke rente- en prijsstijgingen. Om de woningbouw op peil te houden trekken we extra middelen uit. Daarnaast zetten we in op het verder bestrijden van excessen op de woningmarkt.

Omgevingswet

Het jaar 2024 is een bijzonder jaar. In dit jaar treedt de langverwachte Omgevingswet in werking. De gevolgen hiervan lichten we toe in hoofdstuk 6 van deze begroting.